Để nói về văn hóa làm việc ý nghĩa thế nào đối với mỗi tổ chức và doanh nghiệp, chuyên gia hàng đầu thế giới về tư vấn quản trị, Peter Drucker đã từng nói: “Culture eats Strategy for breakfast”, tạm dịch là “Chiến lược chỉ là một bữa ăn sáng của văn hóa”. Thật vậy, văn hóa tại doanh nghiệp hay tổ chức chính là không khí bạn hít thở. Nếu không khí độc hại, tổ chức sẽ chết.
Thật khó để định nghĩa và đo lường văn hóa nơi làm việc theo bất kỳ cách hữu hình nào. Đó là cảm giác như thế nào khi làm việc chứ không phải một tập hợp các quy tắc thành văn. Mọi tổ chức đều có cá tính cũng như bầu không khí riêng và những yếu tố này đều không dễ xây dựng.
Trong môi trường làm việc đa quốc gia thì việc hiểu rõ văn hóa làm việc sẽ giúp bạn dễ dàng hòa nhập tốt và phát triển hơn. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho quý bạn đọc thêm góc nhìn về văn hóa làm việc tại Nhật và Mỹ khác biệt thế nào nhé.
#1 Nơi làm việc của công ty Nhật trang trọng hơn
Theo ông Noriyuki Matsuda, người sáng lập nhà xuất bản phần mềm hướng tới người tiêu dùng SOURCENEXT, trước đây đã nói với Business Insider rằng người Mỹ ở văn phòng thoải mái hơn ở Nhật Bản.
Ông cho biết người lao động Nhật Bản sẽ ngạc nhiên khi mọi người gọi nhau bằng tên riêng tại nơi làm việc. “Điều này sẽ được coi là thô lỗ ở Nhật Bản,” ông nói.
Khi tôi sống ở Tokyo, tôi sống ngay gần ga Kasai ở Edogawa, một khu vực có đông dân chuyên nghiệp. Tôi nhận thấy rằng, theo như quy định về trang phục, ý tưởng “công sở bình thường” dường như không tồn tại ở Nhật Bản và việc nhìn thấy những người đi làm trong trang phục có màu sắc tươi sáng là rất hiếm.
Hầu hết các doanh nhân, được gọi là “người làm công ăn lương” ở Nhật Bản, mặc vest màu xám, xanh nước biển hoặc đen và hầu như luôn đeo cà vạt, kể cả trong mùa hè.
Hầu hết các doanh nhân, được gọi là “người làm công ăn lương” ở Nhật Bản, mặc vest màu xám, xanh nước biển hoặc đen và hầu như luôn đeo cà vạt, kể cả trong mùa hè.
Tôi thấy một số phụ nữ đi làm mặc trang phục giống hệt nhau: áo sơ mi trắng cài cúc với áo khoác blazer màu xanh nước biển hoặc đen và váy phù hợp, quần tất và giày cao gót màu đen với tóc buộc đuôi ngựa.
#2 Ở công ty Nhật, nhân viên khi đưa ra quyết định nào cũng phải được sự đồng ý của cấp trên
Theo một bài báo từ Đại học Doshisha ở Kyoto, Nhật Bản, nhiều công ty Nhật Bản tuân theo một câu thần chú gọi là ho-ren-so.
Ho-ren-so (1) là một thiết bị ghi nhớ kết hợp các âm tiết đầu tiên của ba động từ: Houkoku (báo cáo), renraku (liên hệ), soudan (tham khảo ý kiến).
Điều này có nghĩa là một nhân viên ở Nhật Bản phải luôn thông báo cho cấp trên về những gì họ đang làm.
Mọi quyết định, dù nhỏ đến đâu, đều phải thông qua hệ thống mệnh lệnh và nhận được sự chấp thuận của sếp. Nhân viên nên báo cáo ngay bất kỳ vấn đề nào với sếp của họ trước khi cố gắng tự mình giải quyết bất cứ điều gì.
#3 Nơi làm việc của Mỹ tập trung vào cá nhân, Nơi làm việc của Nhật tập trung vào nhóm
Trong cuốn sách “When Cultures Collide” tạm dịch là “Khi các nền văn hóa va chạm nhau” của nhà ngôn ngữ học người Anh, Richard Lewis đã lập biểu đồ về sự khác biệt giữa các phong cách lãnh đạo trên khắp thế giới. Ông phát hiện ra rằng nơi làm việc của Mỹ thường tuân theo một hệ thống “chủ nghĩa cá nhân có cấu trúc”.
Ông nói: “Các nhà quản lý người Mỹ có khả năng làm việc nhóm và tinh thần tập thể, nhưng họ coi trọng tự do cá nhân và mối quan tâm hàng đầu của họ là thúc đẩy sự nghiệp của chính họ”.
Mặt khác, các nước Đông Á tập trung hơn vào nhóm. Lewis nói: “Họ có xu hướng có một hệ thống phân cấp Nho giáo, nơi nhóm là thiêng liêng và các nhà lãnh đạo được coi là nhân từ”.
#4 Người lao động Nhật Bản thường dự tiệc với đồng nghiệp sau giờ làm việc
Bất cứ khi nào tôi và bạn bè đi hát karaoke hoặc nomikai (2)(một bữa tiệc gặp gỡ), chúng tôi thường thấy những nhóm người làm công ăn lương uống rượu và giao lưu.
Đồng nghiệp Nhật Bản thường đi chơi theo nhóm sau giờ làm việc mặc dù việc gặp gỡ là không nhất thiết phải có. Tuy nhiên, đó là cách hữu ích để xây dựng các mối quan hệ bền chặt trong văn hóa làm việc tại Nhật.
#5 Ở cả hai quốc gia, nhân viên làm việc nhiều giờ và ít nghỉ giải lao
Khác với văn hóa làm việc của các quốc gia, có một điểm tương đồng chính là cả nhân viên Nhật Bản và Mỹ đều làm việc nhiều giờ và không có nhiều kỳ nghỉ so với các nước phát triển khác.
Nhật Bản nổi tiếng với thời gian làm việc dài. Thậm chí có hiện tượng ở nước này có người chết vì làm việc quá nhiều. Thuật ngữ cho việc này được gọi là karoshi, nghĩa đen là “chết vì làm việc quá sức”.
Nhưng theo dữ liệu từ Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế, vào năm 2016, công nhân Mỹ làm việc với số giờ trung bình hàng năm nhiều hơn so với công nhân Nhật Bản.
Hơn nữa, một nhân viên Mỹ trung bình chỉ mất khoảng một nửa thời gian nghỉ phép hoặc nghỉ phép được trả lương theo quy định của họ, theo một báo cáo năm 2017 của Glassdoor. Và hơn 60% số người được hỏi cho biết họ đã làm việc trong các kỳ nghỉ.
Tương tự, một cuộc khảo sát của Expedia cho thấy người lao động Nhật Bản chỉ nghỉ khoảng một nửa số ngày nghỉ của họ và nhiều người lao động cho biết họ cảm thấy tội lỗi mỗi khi họ nghỉ phép.
Bài viết dựa trên nguồn Business Insider, hi vọng sẽ đem đến cho quý bạn đọc một góc nhìn khác trong văn hóa làm việc tại xứ sở Hoa Anh Đào và xứ sở Cờ Hoa nhé.
Chú thích
1/ “HoRenSo” là từ viết tắt của ba chữ gồm: Hokoku: Nghĩa là báo cáo; Renraku: Trao đổi và Sodan: Hỏi ý kiến. Trong công việc, phải báo cáo định kỳ cho cấp trên. Thường xuyên trao đổi, bàn bạc với đồng nghiệp và cấp dưới. Cuối cùng là phải hỏi ý kiến cấp trên trước khi quyết định làm gì đó. HoRenSo nghĩa là chủ động trong công việc. Bất cứ tổ chức nào của Nhật cũng tuân thủ thực hiện phương pháp Horenso. Họ chỉ ra rằng chính Horenso là phương pháp ngăn ngừa rủi ro một cách hệ thống nhất và hiệu quả nhất.
2/ “Nomikai”: Văn hoá uống rượu sau giờ làm của người Nhật. Nomikai là một hoạt động xã hội phổ biến trong văn phòng và trong cuộc sống hàng ngày ở Nhật Bản. Từ “nomikai” được tạo thành từ hai từ tiếng Nhật: “nomi” (飲み) có nghĩa là “uống” và “kai” (会) có nghĩa là “họp, gặp gỡ”. Kết hợp lại, “nomikai” có nghĩa là “buổi gặp gỡ để uống rượu”. Nó là cách để đồng nghiệp và bạn bè thư giãn, giao lưu và tạo mối quan hệ tốt hơn với nhau sau giờ làm.
Ban biên tập HUFLIT Career Hub
Nguồn tham khảo: Business Insider
